Λίγα λόγια για την αλησμόνητη Μαρία

Δεν την είχα ποτέ συναντήσει στην Κατερίνη την Μαρία. Μας είχαν γνωρίσει φίλοι καλλιτέχνες πριν πολλά χρόνια κι έκτοτε την συναντούσα συχνά στην Αθήνα, στη Σύρο, στην Θεσσαλονίκη, στην Άνδρο, στην Ύδρα, στους Δελφούς, αλλά κι όπου αλλού μπορούσε κανείς να φανταστεί, καθώς παρακολουθούσε ανελλιπώς όλες τις εκθέσεις των πιο σημαντικών εικαστικών καλλιτεχνών,( που ανήκαν σε παλαιότερες, αλλά και σε νεώτερες βέβαια γενιές), σε όποια μέρη της Ελλάδας εκείνοι τις πραγματοποιούσαν.
Είναι αξιοθαύμαστο το γεγονός πως η ακούραστη και πάντα πρόθυμη Μαρία, με το ανεξάντλητο κέφι της, με την ασίγαστη επιθυμία και την ετοιμότητά της να αναλάβει οποιοδήποτε ρίσκο εν ονόματι της τέχνης, συνδύαζε αυτά της τα προτερήματα με την ειλικρίνεια και την εγκαρδιότητά της, αλλά και με μια ανοιχτή αγκαλιά που πάντα είχε για τον καθέναν από εμάς, μαζί με την εκτίμηση επίσης που έτρεφε και την εκδήλωνε χωρίς δισταγμό, όταν αντίκριζε κάτι απροσποίητο και με ποιότητα, είτε αυτό χαρακτήριζε ανθρώπους , είτε έργα τέχνης. Ήταν άλλωστε κι ο λόγος που η Μαρία Σκλιοπίδου, η φίλη μας, η δική μας Μαρία με αυτά της τα γνωρίσματα που τα ξέραμε όσοι την ζήσαμε, αποφάσισε εν μια νυκτί και δημιούργησε την «Χρύσα», την επιτυχημένη Αίθουσα Τέχνης στην Κατερίνη, μετατρέποντάς την σε σημαντική καλλιτεχνική και πνευματική εστία.
Είναι δύσκολο να μυήσεις ανθρώπους στο καλλιτεχνικό στερέωμα, σε μια χώρα όπως είναι η δική μας, που δεν δίνει πολλές ευκαιρίες για τέτοιου τύπου ανοίγματα στην κοινωνία ή κοστοβόρα άλλωστε εγχειρήματα, πόσο μάλλον όταν στα χρόνια που άνοιξε η Μαρία την Γκαλερί, υπήρχε μεγάλη δυσκολία προσέγγισης ενός επιφυλακτικού κοινού, που είχε διαφορετικά πρότυπα και δεν μπορούσε εύκολα να πειστεί, έτσι ώστε να ανοίξει νέους ορίζοντες, να γίνει με άλλα λόγια αποδέκτης καινούριων αισθητικών προτάσεων κι απόψεων για νέες εικαστικές εκφράσεις. Και όμως η Μαρία, παρά τις αρχικές δυσοίωνες προβλέψεις, τα κατάφερε. Κατάφερε να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να κερδίσει την εμπιστοσύνη καλλιτεχνών και θεατών. Αλλά και πελατών που τους διαμόρφωσε εκείνη, ανεβάζοντας το βιοτικό τους επίπεδο και αλλάζοντας την καθημερινότητά τους.
Η Μαρία σε σύντομο χρονικό διάστημα και με πολλή δουλειά, κατάφερε να δώσει μια άλλη διάσταση στην πόλη της και να γίνει η Αίθουσα Τέχνης (που με αυτοθυσία λειτούργησε όλα αυτά τα χρόνια), σημείο αναφοράς, δίνοντας σε όλους μας να καταλάβουμε πως όταν κάποιος θέλει κάτι πάρα πολύ, στο τέλος το πετυχαίνει.

Η απώλεια την Μαρίας έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία! Δεν ήταν δυνατόν να φύγει ένας τέτοιος άνθρωπος και μάλιστα τόσο νωρίς. Πολλοί από εμάς δεν μπορούν ακόμη συναισθηματικά να το αποδεχθούν. Η τωρινή έκθεση έργων των συνεργατών της κι όσων την εκτίμησαν και την αγάπησαν είναι ένα δείγμα ευγνωμοσύνης για όσα αφειδώλευτα προσέφερε κι ελπίζουμε για όσα θα ήθελε ακόμη να προσφέρει, μέσω του άξιου γιού της Βαγγέλη κι όσων θα συνεχίζουν να υποστηρίζουν την αμέριστη προσφορά της.
Είμαστε όλοι παρόντες, πραγματικά και νοερά σε αυτό το ενδεικτικά διαμορφωνόμενο πολιτιστικό μνημόσυνο, σήμερα στην Κατερίνη, με την ενεργό συμμετοχή μας. Για να στηρίξουμε (με τα έργα τους οι καλλιτέχνες και με τα λόγια μας εμείς οι θεωρητικοί) την προσπάθεια της αγαπημένης μας κι αξέχαστης Μαρίας, για να μην κλείσουν οι δρόμοι που με τόσο κόπο άνοιξε εκείνη, δικαιώνοντας την προσδοκία την δική της και την προσμονή των φιλότεχνων πλέον θεατών, για μια ευδόκιμη εικαστική συνέχεια.
Αθηνά Σχινά
Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού (Ε.Κ.Π.Α.)
Ενεργό μέλος της Ελλην. Ένωσης Κριτικών & Ιστορικών Τέχνης,
καθώς και της διεθνούς Α.I. C. A.

A few words about the unforgettable Maria

I had never met Maria in Katerini. We were introduced to each other by artist friends many years ago and since then I often met her in Athens, Syros, Thessaloniki, Andros, Hydra, Delphi, and wherever else one could imagine, as she attended all the exhibitions of the most important visual artists (belonging to older and younger generations), in whichever part of Greece they held them.
It is admirable that the tireless and always willing Maria, with her inexhaustible cheerfulness, her inexhaustible desire and her readiness to take any risk in the name of art, combined these qualities with her sincerity and cordiality, but also with an open embrace that she always had for each of us, along with the appreciation she also harbored and expressed without hesitation when she saw something unadulterated and of quality, whether it was people or works of art. It was also the reason why Maria Skliopidou, our friend, our Maria with these traits that we all knew her, decided overnight and created “Chrysa”, the successful Art Hall in Katerini, turning it into an important artistic and intellectual home.
It is difficult to introduce people to the artistic scene, in a country like ours, which does not give many opportunities for such openings to society or costly ventures, especially when in the years when Maria opened the Gallery, there was great difficulty in reaching a reserved audience, which had different standards and could not be easily convinced, so that they could open new horizons, in other words, become the recipient of new aesthetic proposals and views for new artistic expressions. And yet Maria, despite the initial ominous predictions, succeeded. She managed to love and be loved, to gain the trust of artists and viewers. But also clients whom she shaped, raising their standard of living and changing their daily lives.
In a short period of time and with a lot of hard work, Maria managed to give another dimension to her city and make the Art Hall (which has been operating with sacrifice all these years), a reference point, giving us all to understand that when someone wants something very much, in the end they achieve it.
The loss of Maria fell like lightning! It was not possible for such a person to leave and so early. Many of us still can’t emotionally accept it. The current exhibition of works by her colleagues and those who appreciated and loved her is a token of gratitude for what she offered unstintingly and we hope for what she would still like to offer, through her deserving son Vangelis and those who will continue to support her undivided contribution.
We are all present, really and mentally, in this indicative cultural memorial, today in Katerini, with our active participation. To support (with their works the artists and with our words we the theorists) the effort of our beloved and unforgettable Maria, so that the roads she so painstakingly paved do not close, justifying her expectation and the expectation of her and the expectation of the now art-loving viewers for a fruitful artistic continuation.
Athena Schina
Art Historian & Theory of Culture (H.C.A.T.)
Active member of the Hellenic Artists’ Association of Greece. Association of Art Critics & Art Historians,
and the International A.I. C.A.